Artykuł partnera.
Dolegliwości bólowe zazwyczaj kojarzą się z chorobą i dysfunkcjami, jakie występują w obrębie określonego organu czy układu. Ból zęba, złamanej ręki czy skaleczonej skóry jest łatwy do potwierdzenia i z pewnością ma podłoże fizyczne. Nie zawsze jednak tak jest. Istnieją też dolegliwości, które nie mają fizycznej przyczyny, a wynikają z ludzkiej psychiki i jej doświadczeń. Są to tzw. bóle (zaburzenia) somatyczne.
Czym jest ból somatyczny i kiedy się pojawia?
Zdiagnozowanie psychologicznego podłoża dolegliwości bólowych nie jest proste. Z jednej strony lekarz nie może wykluczyć, że pacjenta rzeczywiście coś boli, a przyczyną tej dolegliwości jest uraz lub choroba. Z drugiej strony przeszkodą bywa sam pacjent, który nie chce przyznać racji lekarzowi i domaga się dalszych badań diagnostycznych. W tej drugiej sytuacji dojście do przyczyny i wdrożenie odpowiedniego leczenia często trwa bardzo długo.
Niestety nie można pacjenta zmusić do badania psychologicznego, dlatego jedynym rozwiązaniem jest przekonanie go o takiej konieczności. Podstawą może być przeprowadzenie rozmowy i odkrycie, czy w życiu osoby chorej nie doszło do traumatycznych wydarzeń. W wielu przypadkach mają one wpływ na fizyczną pracę organizmu, który reaguje nie tylko bólem somatycznym, ale też nudnościami, biegunkami czy zespołem drażliwego jelita.
Bóli somatycznych nie można bagatelizować, gdyż są odczuwane przez pacjenta bardzo dotkliwie i w sposób rzeczywisty. W konsekwencji ograniczają wykonywanie codziennych czynności oraz obniżają jakość życia. Do najczęstszych zaliczają się:
- bóle głowy,
- bóle brzucha,
- bóle kręgosłupa,
- bóle stawów.
Są to jedynie przykłady.
Leczenie bóli somatycznych
W leczeniu bóli somatycznych specjalizuje się psycholog. Terapia może przebiegać na kilka sposobów, a jej pierwszym krokiem zawsze jest szukanie przyczyny takich dysfunkcji. W ostateczności stosuje się też leki przeciwdepresyjne i uspokajające.
Najlepsze efekty w leczeniu zapewnia terapia psychodynamiczna lub poznawczo-behawioralna przeprowadzana między innymi przez psychologa w NZPiSOZ Medan. Częstotliwość i charakter spotkań są indywidualnie dobierane do potrzeb pacjenta oraz do rodzaju zaburzenia. Jeśli przyczyną problemu jest stres w rodzinie, terapia może przyjąć formę grupową, z udziałem partnera i dzieci. Jej celem jest przede wszystkim ukierunkowanie myślenia i zachowań pacjenta w przypadku wystąpienia takich dolegliwości. Powinien on również wiedzieć, że nie każdy ból jest objawem somatycznym. Dzięki temu nie zbagatelizuje objawów, gdy będą rzeczywiste.