Dlaczego burczy w brzuchu? Poznaj przyczyny burczenia w brzuchu i dowiedz się, jak sobie z nim poradzić

Burczenie w brzuchu, przelewanie, kruczenie – nazwy są różne, lecz problem ten sam. Wydawane przez nasze jelita krępujące dźwięki potrafią zepsuć randkę i zawstydzić nas w towarzystwie. Dlaczego w brzuchu bulgocze? Czy zawsze jest to objaw choroby? Jak rozpoznać stany wymagające interwencji lekarza? Na wszystkie te pytania postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.

Dlaczego burczy w brzuchu? Skąd się bierze burczenie jelit?

Najprościej mówiąc, bulgotanie, burczenie w brzuchu i przelewanie w jelitach to objaw zdrowia. Wnętrzności człowieka poruszają się ruchem robaczkowym, czyli dzięki naprzemiennym skurczom budujących ich ściany warstw mięśni okrężnych i podłużnych. Wysiłek ten ma na celu przepchnięcie treści pokarmowej dalej: do jelita cienkiego, następnie grubego, odbytnicy i w końcu wydalenie strawionych resztek na zewnątrz. Przesuwaniu zjedzonego pokarmu towarzyszy mieszanie go z płynami i połkniętym przypadkowo powietrzem- stąd bulgoczące dźwięki, podobne nieco do tych wydawanych przez kruka. Dlatego należy podkreślić, że burczenie w brzuchu jest oznaką zdrowia. Zdrowe jelita to pracujące jelita!

A co jeżeli w brzuchu nic się nie przelewa?

Choć mógłby być to wymarzony stan u osób, które czują się skrępowane burczeniem w brzuchu, brak perystaltyki jest zagrożeniem życia! Całkowite ustanie pracy jelit, czyli tzw. „cisza w brzuchu” stanowi ostry stan chirurgiczny i zawsze jest objawem poważnych chorób: zatoru naczyń krezkowych, rozlanego zapalenia otrzewnej czy niedokrwienia narządów wewnętrznych. Wątpliwości dotyczące prawidłowej pracy jelit powinny skłaniać do wizyty u swojego lekarza.

Dlaczego czuję bulgotanie w brzuchu? Jakie są przyczyny nadmiernego bulgotania jelit?

Choć w brzuchu zachodzi nieustanny ruch, niekiedy jelita pracują zbyt szybko. Zdarza się tak zwłaszcza w czasie biegunki, lecz o chorobach będzie poniżej. Teraz zajmiemy się fizjologicznymi przyczynami nadmiernego burczenia w brzuchu.

Istnieją ludzie, którzy mają naturalną skłonność do głośnej pracy jelit, zarówno bulgotania w brzuchu po jedzeniu, jak i burczenia w brzuchu z głodu. To nic złego, o ile przelewaniu nie towarzyszy ból. Zbyt duża ilość gazów, a co za tym idzie głośne kruczenie, często wynika ze spożycia potraw wzdymających (grochu, kapusty czy fasoli). Nadmierna ilość laktozy u osób jej nietolerujących także powoduje głośne bulgotanie jelit i ciągłe burczenie w brzuchu.

Niektóre sztuczne słodziki, które nie są normalnie rozkładane przez enzymy, stanowią pożywkę dla bakterii i mogą stać się przyczyną szybszej perystaltyki i ciągłego burczenia w brzuchu. Warto sprawdzać skład kupowanych produktów.

Natomiast u dzieci głośne burczenie jelit bywa powodowe przez aerofagię, czyli połykanie powietrza. Należy zwrócić uwagę czy karmione butelką niemowlę nie je zbyt łapczywie, a smoczek dokładnie wypełnia jego buzię. Być może rozwiązaniem będzie smoczek anatomiczny, jak najbardziej zbliżony kształtem do brodawki sutkowej mamy.

Kiedy przelewanie w brzuchu to objaw choroby?

Najczęstszą chorobą przyczyną głośnego burczenia jest biegunka. Przelewający się w jelitach płynny stolec i duża ilość gazów powodują powstawanie głośnych, bulgoczących dźwięków. Gwałtowne, bolesne skurcze jelit połączone z zatrzymaniem stolca mogą być objawem ich niedrożności. Podobnie jak zatrzymanie perystaltyki jest to stan wymagający wizyty na ostrym dyżurze.

Inne choroby i stany, które powinny się kojarzyć z burczeniem w brzuchu to:

1. zatrucia pokarmowe, spożycie toksyn zawartych w skażonej bakteriami żywności (sałatki, podgrzewane dania na wynos, lody),
2. alergie pokarmowe,
3. infekcje inne niż pokarmowe np. układu moczowego czy górnych i dolnych dróg oddechowych,
4. zespół jelita drażliwego,
5. działania niepożądane leków, gdzie szczególną uwagę należy zwrócić na przyjmowane antybiotyki.

Zapobieganie burczeniu jelit

Jeżeli bulgotanie w brzuchu nas krępuje, pierwszym krokiem do jego wyeliminowania powinna być zmiana diety. Rezygnacja z nasion roślin strączkowych, mleka i sztucznie dosładzanej żywności często rozwiązuje problem.

Po drugie – ćwiczenia fizyczne. Wysiłek pobudza jelita do prawidłowej pracy, zmniejsza częstotliwość zaparć i zaleganie gazów. Jeśli w brzuchu nadal jeździ, możemy wspomóc się dostępnymi bez recepty lekami na wzdęcia. Dla alergików wskazana jest wizyta u alergologa i eliminacja uczulających pokarmów.

Warto zapamiętać raz na zawsze: bulgotania i przelewania w brzuchu nie należy się wstydzić. Nasze jelita w ten sposób mówią, że są zdrowe! Docenienie ich wysiłku, tej ciągłej, nieustannej pracy by spożyty obiad zamienić na dostępne dla organizmu substancje odżywcze, pozwoli inaczej spojrzeć na burczenie jelit. Poniekąd dzięki niemu żyjemy!

Uwaga: powyższy artykuł nie stanowi porady lekarskiej. W razie jakichkolwiek pytań czy wątpliwości dotyczących stanu zdrowia należy konsultować się ze swoim lekarzem lub lokalnym puntem zdrowia.

Źródło:

• Interna Szczeklika 2020, najnowsze wytyczne dotyczące leczenia biegunek u dzieci, artykuły naukowe z dziedziny gastroenterologii, materiały konferencyjne oraz doświadczenie własne autora.