Wiele przyszłych mam pyta swojego ginekologa, kiedy zacznie być u nich widoczny ciążowy brzuszek. W dziesiątym tygodniu? Dwudziestym? A może dopiero przed porodem? Niestety, natura jest zna tyle przewidywalna, aby na to pytanie można było udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Czy to jednak oznacza, że na temat wyglądu brzucha w ciąży nie da się niczego powiedzieć? W żadnym wypadku! Nowoczesna wiedza medyczna pomaga przewidzieć, jak najprawdopodobniej będą przebiegały zmiany kształtu brzucha. W poniższym artykule postaramy się zaspokoić ciekawość przyszłych mam i równocześnie przestrzec, które objawy u ciężarnej powinny skłaniać do szybkiej wizyty u ginekologa.
Kiedy zaczyna być widoczny brzuch w ciąży?
Sposób, w jaki rośnie ciążowy brzuch oraz jego ostateczna wielkość zależą od wielu czynników. Są to m.in.:
- Budowa anatomiczna przyszłej mamy – u kobiet szczupłych brzuch uwidacznia się wcześniej.
- Która z kolei jest to ciąża – u tzw. wieloródek (czyli kobiet, które już kiedyś rodziły dziecko), brzuch będzie rósł szybciej.
- Mnogość ciąży – od czasów starożytnych wiadomo, że ciąża bliźniacza to większy i bardziej widoczny brzuszek.Pomimo powyższych wskazówek, bardzo trudno przewidzieć, kiedy u danej kobiety zacznie rosnąć brzuch. Szeroka norma to od 12 tygodnia do nawet 26 tygodnia ciąży. Jednakże większość ciężarnych zauważa, że w przedziale od 14 do 18 tygodnia zaczyna się już nie mieścić w dotychczas noszone ubrania. Można więc przyjąć, że czwarty miesiąc ciąży to czas, w którym przyszła mama najprawdopodobniej poczuje powiększanie się brzucha.
Wielkość ciążowego brzucha a wysokość dna macicy
Choć rosnący brzuszek świadczy o zdrowiu dziecka i cieszy całą rodzinę, lekarza bardziej interesuje wysokość dna macicy. To m.in. na jej podstawie można szacować datę porodu.
Czym jest owo dno i gdzie się znajduje?
Macica, jako narząd zbliżany kształtem do odwróconej gruszki, ma swoje dno u góry. Wydaje się to nielogiczne, lecz zapewnia więcej miejsca dla rosnącego dziecka. Ginekolodzy stosują specjalną regułę, która z wybadanej wysokości dna macicy pozwala wnioskować, ile tygodni trwa ciąża, a co za tym idzie przewidywać datę jej zakończenia:
- dno macicy 2 palce powyżej spojenia łonowego (tej twardej kości na dole brzucha) = 16 tydzień ciąży,
- dno macicy na wysokości pępka = 24 tydzień ciąży,
- dno macicy pod łukiem żebrowym = 36 tydzień ciąży.
Tuż przed samym porodem dno macicy nieznacznie się obniża. Jest to jeden z sygnałów, że ciąża nieuchronnie zmierza ku końcowi.
Ból brzucha w ciąży
U ciężarnej ból brzucha zawsze jest sygnałem alarmowym! Nie wolno go lekceważyć. Każde pobolewanie podbrzusza czy plamienie w ciąży powinno skłaniać do wizyty u lekarza. Natomiast wzdęcia są rzeczą normalną. Zmiana diety, eliminacja produktów wzdymających (groch, kapusta, fasola) i nieforsowne ćwiczenia fizyczne zazwyczaj rozwiązują ten problem. Brzucha w ciąży nie należy także wciągać ani uciskać pasami wyszczuplającymi czy gorsetami, gdyż ich noszenie grozi poważnymi powikłaniami położniczymi!
Ból podbrzusza w ciąży – 1 trymestr
Jedną z najgroźniejszych przyczyn bólu brzucha u ciężarnej jest ciąża pozamaciczna. Ta podstępna, lecz bardzo niebezpieczna choroba, objawia się pobolewaniem podbrzusza na początku ciąży. Dolegliwości są powodowane przez złe zagnieżdżenie się zarodka, który zamiast macicy wybiera jajowód lub jamę brzuszną. Rosnąc, uciska on ściany nieprzystosowanego do tego narządu, grożąc ich pęknięciem, krwotokiem i śmiercią.
Uwaga! Prawidłowe badanie USG nie wyklucza ciąży pozamacicznej! U jednej na 30 000 kobiet występuje ona w towarzystwie normalnej, fizjologicznej ciąży.
Drugim poważnym stanem we wczesnej ciąży jest poronienie. Plamienie w pierwszym trymestrze, połączone z silnym bólem brzucha, powinno skłaniać do udania się na ostry dyżur ginekologiczny. Głównie od szybkości reakcji zależy, czy ciąże uda się uratować.
Ból podbrzusza w ciąży – 2 trymestr i 3 trymestr
Powyżej 4 miesiąca ciąża pozamaciczna w zasadzie nie występuje (są to przypadki kazuistyczne), niemniej w jej miejsce pojawiają się inne zagrożenia stanu zdrowia.
Są to:
- zakażenie bakteryjne,
- ablacja łożyska (czyli jego przedwczesne oddzielenie się od ściany macicy)
- oraz poród przedwczesny.
Jak je rozpoznać?
Gorączka u ciężarnej połączona z szybką akcją serca oraz tkliwością macicy nasuwa podejrzenie toczącego się zakażenia. Bardzo silny ból brzucha, lecz bez krwawienia z dróg rodnych, to objaw ablacji łożyska. Natomiast skurcze, które nie ustępują po paracetamolu, mogą świadczyć o rozpoczynającym się przedwcześnie porodzie. Odejście wód płodowych w takiej sytuacji upoważnia do wezwania karetki. Nie trzeba dodawać, że wszystkie opisane powyżej stany wymagają hospitalizacji.
Uwaga: Artykuł nie stanowi porady lekarskiej! W razie jakichkolwiek pytań czy wątpliwości dotyczących stanu zdrowia należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym lub punktem udzielającym pomocy medycznej.
Źródła:
- Położnictwo i Ginekologia Bręborowicz tom 1 i tom 2, wytyczne PTG i innych towarzystw naukowych oraz doświadczenie własne autora.
To indywidualna kwestia. U mnie dość szybko, gdyż jestem szczupła.