Kolano skoczka to potoczna nazwa entezopatii więzadła rzepki, czyli zmiany przeciążeniowo-zwyrodnieniowej więzadła w okolicy wierzchołka rzepki. Więzadło rzepki to struktura łącząca rzepkę z kością piszczelową. Wraz z rzepką i mięśniem czworogłowym należy do mechanizmu wyprostnego kolana.
Objawy kolana skoczka najczęściej spowodowane są zbyt intensywnym uprawianiem sportu lub przeciążeniem stawu kolanowego. Kolano skoczka zwykle występuje u osób uprawiających dyscypliny sportowe związane z wyskokiem takie jak: koszykówka, piłka ręczna, piłka nożna, łyżwiarstwo figurowe i inne związane z często powtarzalnym przeciążeniem aparatu wyprostnego. Najczęściej podczas lądowania po wyskoku, gdy występuje jednoczasowe wydłużanie i skurcz mięśnia czworogłowego (tzw. obciążenie ekscentryczne) powstają się mikrourazy więzadła. Siły działające na kolano znacznie przewyższają ciężar sportowca i organizm nie jest w stanie wygoić sumujących się mikrourazów więzadła. Przyczyną przeciążenia stawu kolanowego, mogą być niezwiązane z uprawianiem sportu zaburzenia związane z anatomią rzepki, nadmierna waga i inne.
Objawy związane z kolanem skoczka
Najczęstsze objawy kolana skoczka to bóle kłujące umiejscowione poniżej rzepki. Ból nasila się w trakcie wyprostu kolana, podczas przemieszczania się po schodach, przysiadów i wyskoków. Początkowo ból pojawia się po zakończeniu aktywności, następnie może pojawiać się ze zmienną aktywnością w trakcie uprawiania sportu. Pojawia się obrzęk stawu kolanowego. Może wystąpić sztywność kolana, uczucie braku stabilności stawu i utykanie. Mogą pojawić się osłabienia i zaniki mięśni łydki i pośladka. Okolice rzepki są wrażliwe na dotyk. Schorzenie ma cztery stopnie zaawansowania:
- Stopień 1 – ból pojawia się tylko po aktywności fizycznej.
- Stopień 2 – ból pojawia się już podczas rozgrzewki, następnie zanika i powraca po treningu.
- Stopień 3 – ból występuje w czasie aktywności fizycznej i znacząco ją utrudnia.
- Stopień 4 – naderwanie więzadła, osłabienie aparatu wyprostnego kolana, całkowite zerwanie.
Leczenie kolana skoczka
W rozpoznaniu kolana skoczka oprócz wywiadu od pacjenta i badania lekarskiego pomocne jest badanie USG określające rozległość uszkodzenia więzadła. W fazie początkowej schorzenia (stopień 1 lub 2) można zastosować leczenie zachowawcze. Zalecany jest odpoczynek, elewacja kończyny, okłady i masaże lodem, wzmacnianie i rozciąganie mięśni oraz leki przeciwzapalne i przeciwobrzękowe. W przypadkach nawracającego bólu przewlekłego, w przypadkach zerwania częściowego więzadła rzepki konieczne jest leczenie chirurgiczne polegające na usunięciu uszkodzonych tkanek z więzadła.
W Szpitalu Carolina usunięcie fragmentów rzepki wykonuje się metodą artroskopową. Rehabilitacja po zabiegu zależy od stopnia uszkodzenia więzadła i wymaga od pacjenta wytrwałości. Powrót do aktywności fizycznej najczęściej jest możliwy po upływie 3-6 miesięcy.